Zegarek kwarcowy

Zegarek mechaniczny

Zegarek kwarcowy na rękę po praz pierwszy ukazuje się w pod koniec lat 60-tych XX wieku w Japonii i jest z nami do dzisiaj. Początkowo uważano, że całkowicie wyprze zegarek mechaniczny. Życie pokazało jednak, że zarówno zegarek mechaniczny jak i kwarcowy mogą współistnieć. Obecnie większość produkowanych zegarków jest właśnie kwarcowe, a ich ceny są w przedziale od kilkudziesięciu złotych za najtańsze modele do nawet kilku tysięcy za modele posiadające wiele ciekawych i przydatnych funkcji.

Mocne strony

Zegarki elektroniczne od momentu jak weszły do powszechnego użytku, przekonały swych użytkowników przede wszystkim dokładnością wskazywania czasu. Zegarki kwarcowe dzięki kryształom kwarcu są bardzo dokładne i nawet te tańsze mają dokładność istotnie lepszą niż zegarki mechaniczne. Do tego na rynku są dostępne zegarki sterowane radiowo. Dzięki synchronizacji nie musimy się w ogóle martwić nastawianiem czasu. Elektronika zrobi to za nas.

Kolejna duża zaleta to ich prosta budowa i bezobsługowość. W przeciwieństwie do zegarka mechanicznego nie mamy za wiele części. Upraszczając jest bateria, prosty procesor sterujący i kryształ kwarcu. Jeśli zegarek jest analogowy to za pośrednictwem kilku kół mamy ukazany czas za pośrednictwem wskazówek. Możemy też mieć wyświetlacz. Jedyną rzeczą jakiej musimy pilnować to wymiana baterii, która kosztuje kilka złotych plus koszt wymiany. Okresy między wymianami to najczęściej 2-3 lata. Firma Casio chwali się, że w ich zegarkach pod pewnymi warunkami nie trzeba wymieniać baterii przez nawet dziesięć lat. Można też mieć zegarek solarny gdzie guzikowy akumulatorek jest ładowany za pomocą małych ogniw fotowoltaicznych. Taki zegarek jak jest wykonany z trwałych materiałów będzie służył bardzo długo. Ile, no cóż, aż tak długo ich nie produkują, żeby można było określić trwałość.

Zegarki kwarcowe oprócz standardowej funkcji wskazywania czasu mogą mieć jeszcze inne nowinki. Są takie co oprócz pełnej daty mają możliwość pokazania kilku stref czasowych, mogą posiadać wysokościomierz, wskazywać ciśnienie oraz temperaturę, a nawet mieć GPS, stoper i budzik. Cena takiego zegarka będzie oczywiście odpowiednio wyższa.

Zegarki na baterię bardzo dobrze sprawdzają się podczas uprawianie różnego rodzaju sportów gdyż w zdecydowanej większości są odporne na wstrząsy. Wiele z nich ma także dobrą wodoodporność.  

Słabe strony

Tych raczej jest mało, ale ta chyba najważniejsza to to, że zegarki kwarcowe nie są mechaniczne. Tylko na krótko luksusowe marki ze świata zegarków jak np. Rolex czy Patek Philippe wytwarzały zegarki kwarcowe. Te zegarki dzisiaj mają niesamowitą wartość jednak marki te całkowicie powróciły do tradycyjnego rzemiosła zegarmistrzowskiego. Każdemu życzę aby mógł sobie zakupić taki tradycyjny zegarek. Większość społeczeństwa niestety jednak nie stać na ten luksus. Dla wielu osób nie ma to także dużego znaczenia, najważniejsze jest wskazanie czasu i tyle.

Słaba strona zegarka kwarcowego to możliwość odsprzedania go na rynku wtórnym. Z uwagi na to, że zegarki kwarcowe, poza konkretnymi modelami, są w przystępnych cenach, większość osób decyduje się na kupno nowego. Stąd jeśli zegarek nam się znudzi raczej go nie sprzedamy chyba że po bardzo niskiej cenie. Co do droższych modeli ich wartość pieniężna po zakupie bardzo szybko spada. Są wyjątki, ale tych mało.

Także zegarek kwarcowy raczej nie jest obiektem kolekcjonerskim. Ilość modeli jest tak ogromna, że ich prestiż jest o wiele niższy niż zegarka mechanicznego. Oczywiście są modele poszukiwane, np. Bulova Lunar, także i inne, jednak jest ich o wiele mniej. Generalnie jeśli chodzi o kolekcjonowanie jakichkolwiek zegarków trzeba być bardzo wybrednym i obeznanym, ale to już temat o osobny artykuł.

Podsumowanie

Podsumowując zegarek kwarcowy to niesamowity i genialny wynalazek. Jest dokładny i funkcjonalny, a na dodatek cenowo zawsze w zasięgu ręki. Jak na ironię te cechy sprawiają, że ma mniejszy prestiż. Taki zegarek doskonale sprawdza się jako czasomierz na dzień powszedni lub w konkretnych sytuacjach jak uprawianie sportu, czy wycieczki w góry. W tych sytuacjach już nie każdy zegarek mechaniczny stanie na wysokości zadania, a na pewno nie ten z niższej półki. Na pewno w naszej szufladzie powinno się znaleźć miejsce zarówno do zegarka mechanicznego jak i kwarcowego, a ile i na co wydać, ta decyzja należy już do kupującego.

Mechaniczne zegarki były kiedyś jedynym możliwym do wyboru czasomierzem. Kiedy na rynek weszły zegarki kwarcowe sądzono, że zegarki mechaniczne na stałe trafią do muzeum. Tak się jednak nie stało. Obecnie coraz więcej osób, najczęściej mężczyzn ale także i kobiet, decyduje się na zakup zegarka mechanicznego. Niestety nie jest to róża bez kolców ale do rzeczy.

Mocne strony

Zegarek mechaniczny kupujemy najczęściej właśnie dlatego, że jest mechaniczny. Obecnie większość zegarków mechanicznych ma przeszklone dekielki dzięki czemu możemy zobaczyć pracujący mechanizm i jego poszczególne części. Dodatkowo na rynku są modele, w których można zobaczyć poruszający się balans od strony tarczy (tzw open heart). Wygląda to naprawdę ciekawie. Wszystko oczywiście kwestią gustu ale wybór jest tak bogaty, że na pewno każdy znajdzie coś dla siebie.

Dzięki dużej częstotliwości pracującego regulatora balansowego sekundnik tak jakby płynie, a nie tylko tyka co sekundę, jak to się dzieje w zegarkach kwarcowych (poza drobnymi wyjątkami). Na pewno robi to estetyczne wrażenie i razem z solidnym wykonaniem mamy wręcz pewność, że na ręku posiadamy coś wartościowego, o wyższym prestiżu.

Kolejną mocną stroną zegarka mechanicznego jest jego napęd. Tak trochę upraszczając cały mechanizm funkcjonuje dzięki sprężynie, która, jak jest naciągnięta, poprzez koła zmianowe wprawia w ruch wskazówki na tarczy. Regulator balansowy dba o to aby wskazówki obracały się z odpowiednią prędkością.  To rozwiązanie funkcjonuje dosłownie od wieków i poprzez kolejne udoskonalenia genialnie sprawdza się do dnia dzisiejszego. Nie musimy się martwić o wymianę baterii, a zegarki mechaniczne sprawdzonych marek służą przez dziesięciolecia.

Zegarek mechaniczny to już od dawna obiekt kolekcjonerski. Wiele osób ma ich kilka, a cenione i znane marki wręcz zyskują na wartości. Po latach taki zegarek możemy sprzedać po zadowalającej cenie. Nawet stare radzieckie zegarki jeśli są w dobrym stanie mogą przy sprzedaży osiągnąć sporą wartość.

Słabe strony

Czy zegarek mechaniczny ma słabe strony? No cóż dla sympatyka mikromechaniki na nadgarstku raczej nie, jednak decydując się na zakup zegarka mechanicznego pewnych rzeczy powinniśmy być świadomi.

Cena zegarka mechanicznego, nawet tego z niższej pułki jest zazwyczaj wyższa. Ma to związek przede wszystkim z wykonaniem poszczególnych jego elementów. Te wszystkie koła, dźwigienki i śrubki w skali mikro trzeba wyprodukować a później złożyć. Oczywiście obecnie ludzi wspomagają maszyny mające dokładność obróbki 0,001mm, ale to wszystko kosztuje. Do tego dochodzi coraz większa popularność zegarków z tego typu mechanizmem, a popyt przekłada się na cenę. Masowa produkcja co prawdy obniża koszty jednak i tak są one wyższe niż zegarków kwarcowych.

Kolejna bardzo ważna kwestia dotyczy samego mechanizmu. Mamy tu do czynienia z bardzo wieloma elementami mechanicznymi, które współpracują ze sobą i aby mogły one współpracować przez lata nie tylko dokładność wykonania jest istotna ale także smarowanie. Zakłada się, że zegarek raz na pięć lat powinien trafić do zegarmistrza, tam być rozłożony na czynniki pierwsze, wyczyszczony, a następnie złożony i na nowo odpowiednio nasmarowany.

Jak się pewnie każdy domyśla czynność ta także kosztuje. Ceny mogą być różne jednak można z powodzeniem założyć, że im droższy zegarek i bardziej skomplikowany tym usługa serwisu będzie więcej kosztować. W tym miejscu muszę także dodać, że na dzień dzisiejszy tańszych zegarków z chińskimi mechanizmami zegarmistrzowie niechętnie serwisują. Od razu też uspokoję że mój zegarek mechaniczny dopiero po dziesięciu latach został po raz pierwszy od zakupu przeserwisowany i działa bez zarzutu. Dodatkowo radzieckie zegarki bardzo często chodzą do dzisiaj. Da się nad tym zapanować.

Ostatnia już słaba strona zegarka mechanicznego, chociaż na dzień dzisiejszy może już mniej uciążliwa to dokładność wskazania czasu. Zegarek mechaniczny średniej klasy ma dokładność chodu ok. 11-15 sekund na dobę, klasy niższej może dochodzić nawet do 30-50 sekund na dobę. Dokładność chodu zegarka mechanicznego zależy także od pozycji. Inna jest tarczą w dół, a inna tarczą na bok (w tej pozycji zazwyczaj gorsza). W konsekwencji błędy chodu mogą się równoważyć jednak nadal ta dokładność nie będzie idealna. Można zakupić zegarek mechaniczny posiadający cechy chronometru czyli bardzo dokładnego zegarka, jednak będzie on kosztował odpowiednio więcej, a i tak nie dorówna zegarkowi kwarcowemu.

Podsumowanie

Wiele osób, między innymi i ja, nie wyobraża sobie życia bez charakterystycznego tykania. Możliwość oglądania pracującego mechanizmu, czy to przez przeszklony dekielek jak i open heart, dodatkowo dodaje wartości. Dla zegarka kwarcowego jest to nieosiągalne.

Tak jak wspomniałem powyżej, mają wady. Dokładnością chodu aż tak bardzo bym się nie przejmował ponieważ o ile zakupiony zegarek nie będzie z najniższej półki, na pewno ta dokładność będzie zadowalająca. Z tym z czym na pewno trzeba się liczyć to wyższe koszty zakupu i ekspolatacji. Przy tańszych zegarkach wręcz nie opłaca się oddawać ich do serwisu zegarmistrzowskiego jednak z czasem takie zegareki wyzioną ducha. Jaśli mamy jakiś cenniejszy egzemplarz zachęcam do dbania o niego.

To co jest dużym plusem to trwałość takich zegarków. Mogą funkcjonować latami, a dowodem na to są liczne radziecki zegarki, które mamy w naszych szufladach lub oferowane na aukcjach internetowych. Wiele z nich ma ponad pół wieku, prawdopodobnie nigdy nie widziało serwisu, a nadal funkcjonują mimo, że nie są to produkty o najwyższej jakości.